Czym jest torbiel gruczołu Bartholina i jak się to leczy?

Parę słów o gruczole Bartholina

Gruczoł przedsionkowy większy usytuowany jest wewnątrz warg sromowych większych i są tam wyczuwalne. Te niewielkie grudki, tak jak wspomnieliśmy na początku, odpowiadają za produkcję wydzielina nawilżającej pochwę. Jest ona wyprowadzana przez wąskie kanaliki, których ujście znajduje się na ściankach bocznych przedsionka pochwy. Jest ona wydzielana w efekcie podniecenia seksualnego, dzięki czemu wejście do pochwy staje się wilgotne i śliskie, co ułatwia penetrację.

Torbiel gruczołu Bartholina pojawia się głównie u kobiet aktywnych seksualnie, pomiędzy 20 a 45 rokiem życia.

Jak powstaje torbiel gruczołu przedsionkowego?

Śluzowa wydzielina z gruczołu do pochwy  jest wyprowadzana przez wąskie kanaliki. W wyniku nagromadzenia się komórek nabłonka może dojść do ich przyblokowania i zaburzeń wydzielniczych lub całkowitego ich zatkania. W takiej sytuacji dochodzi do gromadzenia się śluzu wewnątrz gruczołu i w efekcie powstaje torbiel. Nieduże torbiele nie są bolesne ani groźne. Brak wydzieliny może powodować jedynie dyskomfort podczas stosunku. Czasem kanaliki odblokowują się samoistnie. Jeśli jednak dojdzie do powstania stanu zapalnego, problem staje się znacznie poważniejszy i bolesny.

Przyczyny stanu zapalnego torbieli gruczołu Bartholina

Główną przyczyną powstawania ropnego zakażenia torbieli gruczołu przedsionkowego większego jest infekcja bakteryjna wywołana między innymi przez dwoinkę rzeżączki, paciorkowiec, E. coli, czy gronkowca złocistego. W wyniku infekcji dochodzi do powstania stanu zapalnego wewnątrz torbieli, który wymaga interwencji medycznej. Głównymi objawami zakażenia gruczołu Bartholina są:

• ból w okolicy krocza, nasilający się podczas siedzenia i chodzenia,
• obrzęk warg sromowych większych,
• w niektórych przypadkach również podwyższona temperatura.

W takiej sytuacji należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Marsupializacja torbieli gruczołu Bartholina

Jedną z głównych metod leczenie dużych torbieli gruczołu przedsionkowego większego jest marsupializacja. Jest to zabieg wykonywany w krótkim znieczuleniu ogólnym, dzięki czemu jeszcze tego samego dnia pacjentka może wrócić do domu. Cała procedura polega na nacięciu torbieli, a następnie jej wyczyszczeniu. Podczas  ponownego zszywania powiększane jest również ujście kanalika śluzowego, by nie dochodziło do ponownego jego zatykania. Tak, by gruczoł mógł nadal funkcjonować. Więcej na temat zabiegu znajduje się na stronie  https://www.dcg.wroclaw.pl/marsupializacja-torbieli-bartholina.html.

To jednak nie jest jedyna metoda leczenia tej dolegliwości.

Inne metody na leczenie stanu zapalnego torbieli gruczołu Bartholina

Jeśli stany ropne nawracają, konieczne jest całkowite usunięcie torbieli, czyli chirurgiczne wyłuszczenie torbieli razem ze zgromadzoną wewnątrz wydzieliną ropną. Zabieg jest również przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym, jednak ze względu na miejsce występowania rekonwalescencja w tym wypadku jest wydłużona. Zazwyczaj po zabiegu pacjentka zostaje w szpitalu około tygodnia. W tym czasie musi odpoczywać oraz unikać podnoszenia ciężkich rzeczy, aby nie doszło do krwotoku z dróg rodnych.

Najnowszą metodą wykorzystywaną do leczenia torbieli gruczołu przedsionkowego większego jest wprowadzenie niewielkiego cewnika do drenażu wyposażonego w silikonowy balonik, co zapobiega zatykaniu się kanalika. Dzięki temu nie dochodzi do gromadzenia wewnątrz wydzieliny i nie powstaje stan zapalny. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym i nie wymaga hospitalizacji.

Trudno wskazać dokładną przyczynę zatykania się kanalików gruczołu Bartholina, dlatego też trudno temu przeciwdziałać. Na pewno istotne znaczenie ma dbałość o codzienną higienę osobistą. Warto również stosować płyny do higieny intymnej zawierające pałeczki kwasu mlekowego, dzięki którym łatwo zadbać o prawidłowe pH stref intymnych, co zmniejsza ryzyka pojawienia się infekcji bakteryjnych.