Gdy przychodzi pora na własny kąt

Jeżeli zdecydujemy się na zakup mieszkania, zanim zaczniemy szukać wymarzonego lokum, musimy sprawdzić, czy mamy zdolność kredytową. Powinien być to pierwszy podjęty przez nas krok. Bank na podstawie comiesięcznych dochodów i zobowiązań płatniczych szacuje, czy istnieje możliwość udzielenia kredytu, jaka może być jego wysokość i ile wyniesie miesięczna rata. W ostatnich latach liczba udzielanych kredytów hipotecznych spada, dodatkowo Komisja Nadzoru Finansowego wprowadziła na rok 2016 zaostrzenie – aby uzyskać kredyt hipotetyczny, należy posiadać przynajmniej 15% wkładu własnego. Warto tutaj nadmienić, że zasady udzielania kredytów są nieco inne, gdy planujemy zakup jako inwestycję długoterminową. Jeżeli mieszkanie będzie przeznaczone na wynajem (przynajmniej przez jakiś czas) w niektórych bankach istnieje szansa na uzyskanie kredytu, nawet jeśli normalnie decyzja byłaby odmowna.

Alternatywne źródła finansowania
Do niedawna dofinansowanie do mieszkania można było uzyskać w ramach rządowego projektu „Mieszkanie dla młodych”. Program wzbudził jednak tak duże zainteresowanie, że pula wyczerpała się, i obecnie wstrzymano nabór wniosków na 2016 rok. Nowy rząd przyjął politykę wspierania osób chcących wynająć mieszkanie, a nie je zakupić – według założeń projektu „Mieszkanie Plus” wkrótce Polacy będą mogli składać wnioski o wynajem lokum w korzystnej cenie. Oprócz banków autorskie projekty dopłat do mieszkania oferują także deweloperzy, o czym można przeczytać na przykład na serwisie Zmieniamy Miasto.

Specyficzna jest także sytuacja, w której zakupujemy mieszkanie, korzystając ze środków uzyskanych ze sprzedania poprzedniego lokum. Zazwyczaj jeżeli pozbywamy się nieruchomości, która znajduje się w naszym posiadaniu krócej niż pięć lat, musimy zapłacić 19% podatku dochodowego. Jeżeli jednak w okresie dwóch lat od sprzedaży nieruchomości nabywamy inne mieszkanie, jesteśmy zwolnieni od podatku. Dzięki temu możliwe są przeprowadzki czy pozbywanie się odziedziczonych nieruchomości bez większej straty finansowej.

Cena jest zawsze najważniejsza?
Wydawać by się mogło, że ze względu na to, że o wyborze lokum w ogromnym stopniu decyduje jego cena, mieszkania z rynku wtórnego będą zawsze atrakcyjniejsze. Nie jest tak jednak do końca. Mieszkania „z drugiej ręki” faktycznie są zazwyczaj tańsze, zwłaszcza gdy weźmiemy pod uwagę również koszty wykończenia, ale małe niedopatrzenie może narazić nabywcę na straty finansowe oraz szereg problemów. Sprawdzenie, czy mieszkanie z rynku wtórnego nie jest zadłużone to dopiero początek. Należy upewnić się także, czy na pewno kupujemy mieszkanie od właściciela, a nie najemcy z prawem do posiadania mieszkania. Jest to możliwe poprzez zajrzenie do ksiąg wieczystych – a jeżeli takie nie są założone, można poprosić sprzedającego o przedstawienie aktu notarialnego. Następna potencjalna pułapka to tak zwana umowa dożywotnia, przyznająca danej osobie prawo do zamieszkiwania w danym mieszkaniu niezależnie od tego, kto jest jego właścicielem. Co istotne, prawo dożywotniego zamieszkania w lokum nie musi być wpisane do księgi wieczystej. W takim wypadku warto prosić sprzedających o spisanie stosownego oświadczenia, potwierdzającego brak roszczeń osób trzecich (co będzie podstawą do ewentualnego ubiegania się o odszkodowanie). Kolejny przydatny dokument, który pomoże uniknąć późniejszych kłopotów, to zaświadczenie o braku zameldowania lokatorów. Jeżeli kupimy mieszkanie, w którym ktoś jest zameldowany, konieczne będzie złożone wniosku o eksmisję, a warto nadmienić, że do czasu wykonania wyroku bądź znalezienia lokum zastępczego, tak zameldowana osoba wciąż ma prawo do mieszkania w lokalu. Zakup mieszkania to inwestycja na całe życie – dobrze więc zachować daleko idącą ostrożność i dopatrzyć wszystkich formalności.

^{Fot. Shutterstock
Autor zewnętrzny}