Noworodki i niemowlęta sygnalizują swoje dolegliwości płaczem, ponieważ nie potrafią się komunikować w inny sposób. Często czujemy się bezsilni wobec niepokoju i płaczu niemowlęcia i szukamy najróżniejszych przyczyn tego stanu. Wśród najczęstszych przyczyn dolegliwości bólowych jamy brzusznej i płaczu u małych dzieci, istotną rolę odgrywa kolka niemowlęca. Jest to dość charakterystyczny i częsty zespół objawów, który pomimo wszystko zawsze budzi w rodzicach strach i obawy o stan zdrowia dziecka. Do jej powstawania przyczynia się niedojrzałość przewodu pokarmowego niemowlęcia, która sprzyja zaburzeniom czynnościowym. Jedną z głównych przyczyn kolki, o której wiele się mówi w ostatnim czasie, jest nietolerancja laktozy.
1. Kolka niemowlęca: geneza
Kolka u niemowląt, to zaburzenie czynnościowe układu pokarmowego. Nie jest uznawane za osobną jednostkę chorobową. Występuje bardzo często, bo nawet co trzeci noworodek lub niemowlak miewa w pierwszej połowie pierwszego roku życia napady tej dolegliwości. Pojawia się ona zwykle parę tygodni po porodzie i samoistnie ustępuje jeszcze w pierwszym półroczu życia dziecka. W wyniku różnych przyczyn, dochodzi do zbierania się gazów w świetle jelit oraz rozciągania ścian jelita, co wywołuje u dziecka napady bólu, które są sygnalizowane głośnym, nie dającym się ukoić płaczem. Kolka niemowlęca zawsze wywołuje strach u rodziców. Należy wspomnieć, że choć sama w sobie nie jest chorobą, to płacz nie świadczy zawsze o kolce. Dziecko płaczem może zasygnalizować każdy objaw, który się u niego pojawi.
2. Kolka niemowlęca: przyczyny
Jak już wspomniano, kolka u niemowląt jest wynikiem niedojrzałości przewodu pokarmowego. Chodzi tutaj głównie o unerwienie drogi pokarmowej, które u dorosłych powoduje sprawny i prawidłowy pasaż – czyli transport pokarmu przez przewód pokarmowy. Odbywa się to poprzez skurcze perystaltyczne jelit, zwane także ruchami robaczkowymi (ponieważ przypominają one poruszającą się dżdżownicę). U noworodków i niemowląt, które nie mają dojrzałego układu pokarmowego ruchy perystaltyczne mogą być nieskoordynowane i niesprawne, co powoduje zaleganie pokarmu oraz gazów, wzdęcia i bóle brzucha. Do podobnego stanu prowadzi także połykanie dużych ilości powietrza przez małe dzieci podczas karmienia. Dotyczy to zwłaszcza młodych, niedoświadczonych w karmieniu matek. Powstawaniu dużej ilości gazów w świetle przewodu pokarmowego może także sprzyjać niewłaściwa dieta matki (ciężkostrawna), a także niektóre wady metabolizmu u dziecka. Kolka niemowlęca może także pojawić się w wyniku nietolerancji laktozy. Laktoza jest węglowodanem, która występuje w mleku i wielu innych pokarmach. Po dostaniu się do światła jelita laktoza jest w normalnych warunkach rozkładana przez enzym nazywany laktazą. Z rozkładu laktozy przez laktazę powstają dwa inne cukry – glukoza i galaktoza, które zostają wchłonięte przez ścianę jelita do krwi. Nietolerancja laktozy wynika z wad w działaniu enzymu laktazy, co skutkuje zaburzeniami trawienia laktozy, jej zaleganiem w jelitach, rozkładem przez bakterie jelitowe i powstawaniem dużej ilości gazów. Klinicznie objawia się to wzdęciami brzucha, bólem brzucha oraz biegunką. U noworodków i niemowląt nietolerancja laktozy jest przejściowa i wynika z niedojrzałości budowy nabłonka jelit. Zbierające się w jelicie gazy powodują rozciąganie ścian jelit, co z kolei wywołuje napadowe bóle brzucha. Wreszcie, kolka niemowlęca może także być wynikiem zaburzeń więzi emocjonalnej między dzieckiem i rodzicami.
3. Kolka niemowlęca: objawy
W rozpoznaniu kolki niemowlęcej przydatna jest tak zwana Reguła Trzech, która mówi o tym, że jeśli dziecko płacze co najmniej 3 godziny dziennie, co najmniej 3 dni w ciągu tygodnia i conajmniej od 3 tygodni, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że to co dolega waszemu maluszkowi to, ni mniej ni więcej kolka u niemowląt. Oczywiście , ta reguła nie sprawdza się w każdym przypadku. Oprócz napadowego płaczu dziecka objawami, które mogą zaniepokoić rodziców są:
Należy pamiętać, że płacz nie zawsze świadczy o kolce. Jeśli napadom płaczu towarzyszy gorączka lub inne niepokojące objawy, należy udać się do lekarza pediatry.
4. Kolka niemowlęca: leczenie
Wielu rodziców z biegiem czasu wypracowuje własne sposoby radzenia sobie z tą przykrą dolegliwością, i to takie, które są najbardziej skuteczne u ich dziecka. Może to być: masowanie brzuszka, zginanie i prostowanie nóżek, ciepłe okłady na brzuszek, noszenie dziecka na rękach w pozycji pionowej, kąpiel w ciepłej wodzie, stosowanie herbatek ziołowych, a w ostateczności - leków uspokajających. W przypadku nietolerancji laktozy, zastosowanie znalazły preparaty zawierające enzym laktazę, która wspomaga trawienie laktozy i zapobiega powstawaniu w jelicie nadmiernej ilości gazów. Bardzo ważną korzyścią ze stosowania tego rodzaju preparatów jest fakt, że nie działają jedynie objawowo, lecz eliminuję jedną z częstszych przyczyn kolki. Można je stosować zarówno w czasie karmienia piersią, jak i karmienia mieszanką. Istotnym elementem w leczeniu kolki jest eliminacja przyczyn odwracalnej nietolerancji laktozy (zapobieganie infekcjom rota wirusowym lub dieta bezglutenowa w przypadku celiakii).
http://wylecz.to/pl/dziecko/niemowle/kolka-niemowleca.html
Fot. Fotolia