Niewygodna prawda czy wierutne kłamstwo?
Ogólnym tematem książki są procedery, których dopuszczali się Polacy- bezczeszczenie żydowskich ciał i szkieletów w poszukiwaniu pieniędzy o kosztowności. Autor przywołuje publikacje, z którymi czytelnicy interesujący się tymi zagadnieniami mogli spotkać się już wcześniej, dodając później własne spostrzeżenia.
Nie mogę stwierdzić, czy opisywane przez pana Grossa wydarzenia miały miejsce naprawdę, lecz nie mogę oprzeć się wrażeniu, że autor od początku pisania książki ma wyrobione zdanie i jest nastawiony negatywnie do Polaków nazywając ich cmentarnymi hienami.
Nie mogę uwierzyć, że Ci sami Polacy, którzy przez lata ukrywali całe żydowskie rodziny narażając siebie i swoich bliskich na śmierć, ci sami Polacy, którzy pomagali Żydom w ucieczkach z getta, w końcu ci sami Polacy, którzy razem z Żydami umierali w obozach zagłady mogliby bezcześcić żydowskie mogiły w poszukiwaniu złotych zębów i obrączek.
Jan Tomasz Gross opisuje chciwość Polaków i innych narodów, którzy usiłują się wzbogacić na Żydach, którzy przeżyli okres Zagłady. To, że Niemcy zawłaszczali sobie mienie żydowskie, które udało im się zdobyć w obozach jest historycznym faktem. Natomiast nie uwierzę, że cały polski naród brał udział w tych czynach. Zapewne zdarzały się wyjątki, ponieważ zawsze wśród owiec znajduje się ta czarna, a wśród czarnych charakterów zawsze znajdzie się przyjaciel, jednak mam wrażenie, że Gross skupia się tylko i wyłącznie na kilku przypadkach, przypisując to większości.
Na uwagę zasługuje fakt, że do napisania książki skłoniła Pana Grossa fotografia ukazująca grupę ludzi nad kurhanem kości- jest to według autora niezbity dowód na uwiecznienie Polaków „podczas pracy”. Nie wiem jednak, czy autor może, ponad wszelką wątpliwość stwierdzić, czy zdjęcie przedstawia faktycznie to, co jest mu przypisywane.
Warto zwrócić uwagę również na dwie inne pozycje Grossa „Sąsiedzi” i „Strach”, w których autor również atakuje Polaków rzekomo mordujących Żydów, zastanawiając się nad źródłem polskiego antysemityzmu w czasie wojny. Książka okazała się na tyle kontrowersyjna, że prokuratura postanowiła zbadać, czy Gross nie nawołuje do waśni narodowych*.
Nie mnie oceniać autora, zastanawiać się, czy jego nastawienie ma związek z pochodzeniem. Książka natomiast do mnie nie przemówiła. Nie zniechęcam jednak do jej przeczytania. Wręcz przeciwnie. Polecam ją, abyście mogli na sami zastanowić się nad tym, co jest prawdą, a co jedynie niechęcią lub nienawiścią.
Jan Tomasz Gross, „Złote żniwa”, Znak, 2011
Katarzyna Bereza
(katarzyna.bereza@kobieta20.pl)
* http://ludzie.wprost.pl/sylwetka/Jan-Tomasz-Gross/